Bokomtale: Tørst av Jo Nesbø

Aschehoug 2017
526 sider
Papirbok lånt privat

Overgang til sommartid og ny Harry Hole-roman - samstundes. Då er det ikkje så rart at ein vert enno trøyttare i trynet enn vanleg. Tørst har nemleg i seg mange av dei ingrediensane som kan føra til søvnmangel: Godt over 500 sider med gufne mord, neglebitande spenning, puslespeletterforsking, cliffhangers og stor underhaldning som gjer det vanskeleg å leggja frå seg boka.

Eg er som folk flest - og folk flest likar Jo Nesbø. Eg har vore Di Derre-fan i 25 år og Harry Hole-fan i 20 år. Då Flaggermusmannen kom ut i 1997 var eg kjempeskeptisk; eg kunne ikkje heilt tru at denne popstjerna var i stand til å skriva leseverdig krim. Vel - det viste seg jo at han var det - og resten er historie, som det heiter - ei gedigen norsk kriminalsuksesshistorie.
Forfattaren og Harry Hole-serien er kjempepopulær over heile verda og Tørst - den ellevte boka - kjem ut i formidable 300.000 eksemplarar i vesle Noreg. Jo Nesbø har funne ein suksessformel som virkar og difor har han heller ikkje fornya seg nevneverdig. Han gir fansen det dei forventar - og det er godt nok.

Det har gått nesten fire år sidan Politi kom ut, og sjølv om eg likte den boka frykteleg godt, hadde eg gløymt mykje av handlinga. Difor tok det meg litt tid å få på plass den naudsynte oversikten over persongalleriet, Harry sin private situasjon og enkelte hendingar frå tidlegare bøker. Ein kan godt lesa Tørst utan å ha lest dei føregåande ti bøkene i serien, men då går ein sjølvsagt glipp av ein del utviklingstrekk og gjennomgåande handlingstrådar.

Eg hugsar - med skrekk og gru - skildringa av «Leopolds eple» frå Panserhjerte. I Tørst presenterer Nesbø enno eit utspekulert og sadistisk drapsvåpen: Eit jerngebiss som vert teke i bruk av ein særdeles og bokstaveleg talt blodtørstig seriemordar. Det handlar om ein vampyrist; ein person som av tvangsmessige årsaker drikk blod. Ofra sine finn han gjennom datingappen Tinder. Saka er så spesiell at politiet ikkje ser anna råd enn å be om den legendariske eks-etterforskaren Harry Hole sine tenester. Det utviklar seg etter kvart til å bli ein komplisert katt-og-mus-leik på liv og død. Undervegs og avslutningsvis byr boka på spenning, overraskingar og tvistar. Ein forventar det uventa i ein Harry Hole-krim - og det får ein også her.

Tittelen Tørst viser nok både til seriedrapsmannen sin blodtørst og til den tørsten Harry Hole sjølv føler som alkoholikar. Han kjenner også på tørsten eller begjæret etter å avsløra denne vanvittige drapsmannen. I løpet av etterforskinga gjer Harry Hole ein feilvurdering som får fatale konsekvensar. Samstundes har han bekymringar på heimebane, - og då sprekk den tidlegare rusmisbrukaren. Hole framstår i det heile meir som eit "ekte" menneske i denne boka enn som den supermannen han tidvis har vore i tidlegare bøker.

Elles finn ein det meste av det ein kan forlanga av ein god kriminalroman i Tørst. Her er action, kompleksitet, melankoli, råskap og mørk humor. Her er sleipe politifolk, mystiske psykologar, skumle legar, maktsjuke leiarar og ufordragelege journalistar. Her er kvardagslege trivialitetar, djupe tankar, artige musikkpreferansar, møysommeleg politietterforsking og pur ondskap. Sceneskifta er raske og synsvinklane mange - og overgangane er somme gonger glidande og elegante, andre gonger brå og uventa.
Nesbø er ein forfattar som brukar tid på språk og dialogar. Han leikar med ord, setningar og formuleringar. Språket er naturleg sjølv om det innimellom er jålete; han har ein heilt eigen stil - ein skrivestil som mange andre krimforfattarar prøver å etterlikna.

Dei blodige og grufulle skildringane gir sjølvsagt eit visst inntrykk, men er gjennomgåande såpass usannsynlege og urealistiske at det aldri blir skikkeleg skummelt. Det skal visstnok finnast såkalla vampyristar (Renfields syndrom) i verkelegheita, men eg vil tru at slike folk er ein marginal trussel for dei aller aller fleste av oss.
Tørst avsluttar med ein cliffhanger som gjer at trufaste Harry Hole-fans kan gru-gleda seg til neste bok.

Andre bloggmeiningar: Bjørnebok, Tine sin blogg, Pervoluto, Groskro, Kleppanrova