Statistikk: Leseåret 2022

Før ein blar over til 2023 i kalendaren, kan det vera på sin plass med eit lite tilbakeblikk på året som har gått. Årsstatistikken er laga for min eigen del, samt for eventuelle lesarar/følgjarar som kan ha ei viss interesse av dette.
Eg reknar med at eg vert ferdig innan årsskiftet med den eine av dei to bøkene eg held på med i skrivande stund (Edderkoppen), så den er rekna med i årsoppsummeringa.

(Fjorårets tal i parentes)

Til saman

109 bøker (116)
- over 500 sider: 14 (12)

Sjanger
61 krim-, thriller- og spenningsromanar (75)
13 andre romanar (11)
33 sakprosa (25)
- av desse 10 biografiar (12)
2 novellesamlingar (5)

Format
23 papirbøker (35)
23 ebøker (18)
63 lydbøker (63)

Alder
72 av bøkene var utgitt i åra 2010 - 2021
30 i 2022 (36)
- av dei 13 norske (19)
Utgitt før 2010: 7 (9)

Kjelder

61 lånt - privat, bibliotek og BookBites (61)
41 Storytel-abonnement (45)
7 kjøpt sjølv (7)
Fått i gåve 0 (3)
Lese-/lytteeksemplar: 0 (0)

Terningkast
Terningkast 6: 1 bok (1)
Terningkast 5: 28 bøker (26)
Terningkast 4: 64 (76)
Terningkast 3: 16 (10)
Terningkast 2: 0 (3)
Terningkast 1: 0 (0)

Forfattarar
27 "nye" forfattarar (24)

Kjønn
86 bøker skrivne av menn (77)
25 av kvinner (43)

Nasjonalitet

64 bøker skrivne av norske forfattarar (62)
19 av svenske forfattarar (18)
9 britiske (13)
8 amerikanske (4)
5 danske (2)
2 finske (0)
1 fransk (3)
1 islandsk (1)

I 2022 las eg flest bøker av
David Baldacci, Gunnar Staalesen og Jens Henrik Jensen - 3 bøker av kvar.
- For alle dei øvrige vart det ei og to av kvar.
- Med unnatak av to ('304 dager' og 'Full spredning') har eg fullført alle påbyrja bøker.

Elles er hovudpunkta frå statistikken følgjande:
- Fordeling på sjanger er omlag som i fjor (og i alle år), dvs. stor overvekt av krimromanar.
- Overraskande mange sakprosabøker.
- Langt over halvparten av årets bøker er av norske forfattarar.
- Ufatteleg skeiv kjønnsfordeling. (Det blir verre og verre, og det heng saman med lesesmaken min)
- Nesten alle bøkene eg las var anten lånebøker eller abonnementbøker (Storytel). Eg seier nei takk til gratis leseeksemplarar, men brukar likevel lite pengar på bøker.
- Det formatet eg brukar desidert mest er lydbøker (gjennomsnittleg 5,25 pr. månad) - og det vert færre og færre papirbøker (gjennomsnittleg 2 stk pr. månad)

Lesemål 2022

109/100 bøker totalt
13/10 mursteinar (over 500 sider)
10/10 biografiar
23/10 annan sakprosa
10/15 bokomtalar
28/20 nye forfattarar

5 av 6 delmål vart nådd med god margin, men heller ikkje dette året vart det så mange bokomtalar som ønska/forventa. Sidan mange bøker har blitt vurdert/omtalt i diverse mini-/samleomtalar seier eg meg likevel nøgd.

Lesemål 2023?

Det er egentleg ikkje noko viktig om eg når lesemåla eller ikkje, så eg har funne ut at det ikkje er noko poeng i å ha slike mål. Det får halda at eg fører statistikk gjennom heile året. For statistikk og oppsummeringer - det skal det framleis bli!

Årets beste leseoppleving

og einaste terningkast 6 vart januarboka Etter åndemaneren av Kim Leine. Eg ga dessutan toppkarakter til gjenlesinga av hundreårs-trilogien til Gunnar Staalesen.

Fortsatt god romjul! 
Ynskjer alle eit godt nytt leseår!

Bokomtale: Karolines kjærlighet av Kim Leine

Cappelen Damm 2022
414 sider
Lånt ebok BookBites

Kim Leine - mest kjent for Grønlandstrilogien - 'Profetene i Evighetsfjorden', 'Rød mann/sort mann' og 'Etter åndemaneren' - har starta på eit heilt nytt og heilt annleis prosjekt. 

Ut frå tittelen på boka skulle ein nesten tru at det er ein dameroman. Det er det ikkje. Det er også noko heilt anna enn 1700-talet og "galskap og gørr på Grønland". 

Karolines kjærlighet er fyrste bok i ein ny trilogi. Handlinga er lagt til "nesten notid" og me befinn oss innan det som kan kallast spenning-/politisk-/agentroman-sjangeren. 

Me møter Karoline Blicher i 2013. Ho er på dette tidspunktet utstasjonert som assisterande forsvarsattachè i Moskva. Samstundes går det rykter i det diplomatiske og politiske miljøet om ein nær foreståande russisk invasjon/anneksjon av Krim. Karoline vert i samband med dette oppfordra til å bli "ekstra godt kjent med" Mikhail Petrov, ein mann tilknytta det russiske kulturdepartementet - men ein forstår at han har andre forbindelsar og truleg andre motiv. Det noko spesielle oppdraget fører til at Karoline får eit heitt forhold til Petrov. Men høgdepunktet under Moskvaopphaldet er likevel, etter Karoline sitt syn, møtet med sjølvaste Vladimir Putin. 

Etter ei tid gjer den russiske etterretningstenesta eit forsøk på å verva Karoline til si teneste - og opphaldet i Moskva vert avslutta. Tilbake i Danmark legg Karoline tilsynelatande alle kort på bordet til den danske etterretningstenesta. Karoline konsentrerer seg etter kvart meir om heimlege saker og vert politisk aktiv i det populistiske og nasjonalkonservative partiet Demokratisk Alliance. Men kjenslene og kjærleiken hennar er framleis i Moskva. 

Karoline sin ekskjæreste er journalist og kjem på sporet av noko som både russisk etterretning og dansk media er ute etter - men for Karoline kan ei eventuell avsløring vera svært øydeleggjande, både personleg, familiært og profesjonelt. 

Dette er opptakta til boka og det som etter kvart skal bli ein trilogi. Boka er innhaldsrik og Kim Leine er ein framifrå forteljar. Men når ein tenkjer på (og kanskje ubevisst; samanliknar med) Grønlandstrilogien - er denne ganske tam. Eg forventa noko heilt anna enn det eg fekk - og eg måtte liksom justera forventningane mine undervegs i lesinga. Då eg hadde fått "ommøblert" inne i hovudet mitt vart det etter kvart ei god leseoppleving. Men starten er veldig treg, og eg meiner at framdrifta tidvis er for dårleg. I alle fall sidan boka vert marknadsført som ein "intens spenningsroman". 

Karolines kjærlighet er meir interessant enn spannande. Eg ser på boka som ein bra start på det som altså skal bli ein trilogi. Handlinga og karakterane i boka er oppdikta, men bakteppet er realistisk og tematikken er aktuell. Hendingar det siste året har synt oss at koblingane mellom dansk (og nordisk) høgrepopulisme og russisk nasjonalisme ikkje er så urealistisk som ein skulle tru. 

Karoline er ein fascinerande og forholdsvis truverdig karakter - som slett ikkje er vidare sympatisk. Tvert om; ho har nokså ekstreme haldningar og syner rett som det er sider av seg sjølv som er heller usmakelege. 

Hovudtema i boka er korleis Karoline brukar makta si og på den andre sida; korleis ho vert brukt av andre. Kvar er lojaliteten hennar? Kva og kven er Karoline sin egentlege kjærleik? Kva og kven er det ho sviktar? Kva kan ho tapa på vegen mot det målet ho har sett seg? For målet - i alle fall så lenge - det er å bli statsminister i Danmark. 

Sjølv om boka ikkje vart heilt innertiar for meg, ser eg fram til å lesa meir om Karoline.

Kort om: Løpe ulv av Kerstin Ekman

Aschehoug 2022
176 sider
Lånt papirbok privat

Løpe ulv er ei kort bok og ei stillfarande forteljing - som rommar mykje meir enn ein skulle tru. Boka handlar om jakt og hundehald, om å bli gammal, om å sjå tilbake på det levde livet. Men framfor alt handlar det om klima og miljø; om nærleiken til og endringar i naturen.

Forfattaren Kerstin Ekman, fødd i 1933, leverer framleis. Det er svært imponerande. Etter mi meining er denne boka, om ikkje akkurat eit mesterverk, så i alle fall ei utruleg fin leseoppleving. 

Hovudperson og forteljarstemme er 70 år gamle Ulf Norrstig. Han er  leiar i det lokale jaktlaget og pensjonert skogforvaltar. Ulf har vore jeger i alle år og skote mange dyr. Når me møter han innleiingsvis sit han ein vintermorgon i ei gammal campingvogn med kikkert og rifle innan rekkevidde. Og så dukkar det opp ein heilt spesiell ulv:

"Jeg så de lyse øynene hans, litt skråstilt med en smal, mørk ring rundt. Og håret inne i ørene så jeg. Det var en smal, svart kant rundt dem også. Ellers fremsto han i hvitt og grått. Forbeina var veldig lyse. Jeg vet ikke hvor lenge det kan ha vart. Det var som om tiden ikke fantes."

Møtet med ulven skal komma til å endra Ulf sitt liv og tankegang. Han vert heilt overvelda og vurderer ikkje ein gong å skyta dyret. Han identifiserer seg sjølv med ulven på ein måte - han "løper ulv".
Ulf fortel ikkje om møtet med ulven til nokon, heller ikkje til kona Inga. Dette trass i at dei har levd lenge i lag og har eit godt og nært forhold til kvarandre. Ekman skildrar samhaldet mellom dei to; verdien av å ha ein støttande livspartnar ved si side når livet blir vanskeleg. Inga forstår at noko er galt sidan den elles så fåmælte mannen hennar er endå tausare enn før. Ulf vert alvorleg sjuk og er samstundes på veg inn i eit indre mørke. 

 

Menneskeskapte klimaendringar og uforsvarleg skog- og viltforvaltning er bakteppet i romanen. Ekman fortel om kvardagslege lokale hendingar og set det inn i eit større globalt perspektiv på ein overbevisande måte. Ho verken romantiserer eller dømmer, men set i gang refleksjon og ettertanke hos lesaren. 

Forholdet mellom menneske, natur og dyr vert skildra på ein fin måte. Her er Ulf på tur med den nye hunden sin:

"Han løp. Han var lykkelig. Hunder med sitt korte, intense liv har alltid gitt meg glede. De vet ingenting om døden og heller ikke om utdøelse. De har fått meg til å forstå og å føle deres glede i nuet. Gleden i å løpe. Å være hjemme i store områder. Å finne vann. Jeg sitter og ser på drivende dis og skyer mens jeg venter på ham."

Løpe ulv er ei veldig bra bok som verkeleg kan anbefalast. 
Andre bloggmeiningar: Med bok og palett, Bentebing's weblog, LeffesLab, Claus leser, Ågots bokblogg

Denne korte omtalen blir lagt inn som eit smakebit på søndag-bidrag på bloggen Betraktninger.

Oppsummering november 22

Påbyrja i oktober, fullført i november:
Gert Nygårdshaug - Quintessence - Norsk roman - Lånt ebok BookBites
Jens Henrik Jensen - Gladiator - Dansk krim - Lånt lydbok BookBites

Lest i november:
Kim Leine - Karolines kjærlighet - Dansknorsk roman - Lånt ebok BookBites
Alfred Fidjestøl - Mine kamper - Biografien om Drillo - Norsk biografi - Lyd Storytel
Knut Nærum - Sitt ned og hold kjeft - Norsk humor/satire - Lyd Storytel
Kerstin Ekman - Løpe ulv - Svensk roman - Lånt papirbok privat
Emelie Schepp - Bjørnen sover - Svensk krim - Lånt lydbok BookBites
Jane Casey - Oppgjør - Britisk krim - Lyd Storytel

Påbyrja i november, fullførast i desember:
Torkil Damhaug - Hund uten grav - Norsk krim - Lånt ebok BookBites
Tomm Kristiansen - Afrikanske fortellinger - Dokumentar/ Personleg beretning - Lyd Storytel

5 lyd, 2 ebøker, 1 papir
5 lånt, 3 abonnement
3 krim, 3 andre romanar, 1 biografi, 1 humor
3 norske, 2 svenske, 1 dansknorsk, 1 dansk, 1 britisk
5 menn, 3 kvinner
"Nye" forfattarar: Fidjestøl

November vart ein lesemånad på det jamne; 8 fullførte bøker og greie leseopplevingar. 

Månadens høgdepunkt: Løpe ulv, utan tvil. At boka vart nominert til Nordis Råds litteraturpris er ikkje ufortent. Bloggomtale kjem.
Biografien om Drillo likte eg óg veldig godt, men så er eg vel å merke meir enn gjennomsnittleg fotballinteressert. Fokus i boka er (mest) på fotballkampar og ikkje (så mykje) på mennesket Egil Olsen.

Månadens nedtur: Sitt ned og hold kjeft av Knut Nærum. Ironisk om sjølvtillit og sjølvhjelpsbøker. Litt humring og gode poeng innimellom, men sidan boka kom ut i 2010 har ho gått ut på dato. 
Oppgjør - bok 2 i Meave Kerrigan-seiren - vart eit knepp ned frå forrige bok. Krimhistoria er OK, men boka inneheld altfor mykje uinteressant fyllstoff som burde vore luka vekk.

"Eitt knepp ned" vart det også for forfattarane Kim Leine, Gert Nygårdshaug, Jens Henrik Jensen og Emelie Schepp. Bra bøker for all del, men dei har alle levert betre ved tidlegare høve.
Omtale av Quintessense er alt publisert. Omtale av Karolines kjærliget kjem. Og kanskje dei andre blir med i ein kommande samleomtale.

Eg er i skrivande stund i gang med to veldig bra bøker, så årets siste lesemånad byrjar i alle fall bra.