Bokomtale: Stormfugl av Conn Iggulden

Gyldendal 2015

467 sider, lånt ebok eBokBib

Dette er fyrste bok i ein serie (4 bøker) som omhandlar dei såkalla Rosekrigane; konfliktar og krigsstilstandar som fann stad i England på 1400-talet. Mange av karakterane er historiske og er "kjende" i den forstand at William Shakespeare brukte mange frå det same persongalleriet i nokre av sine historiske drama.

Forfattaren George R.R. Martin skal óg ha henta inspirasjon frå denne tidsepoken og denne borgarkrigen til fantasyserien Game of Thrones (som i sin tur vart til ein kjend TV-serie - og eg er vel den einaste som ikkje har sett den). Philippa Gregory har også skrive fleire romanar basert på hendingar og personar frå perioden (og eg har lest fleire av dei).

I den grad det er snakk om hovudpersonar i denne boka, må nemnast Margaret av Anjou som me fyrst møter som ungjente heime på slottet i Frankrike. Ho er niese av den franske kongen og vert bortgifta til den unge engelske kongen Henrik VI. Far hans, den sterke Henrik V, døydde tidleg og vart erstatta av sonen på ni månader og som altså måtte ha regentar til å styra for seg i lang tid.

Ekteskap og barnefødslar var i høgste grad politiske hendingar den gongen, og Margaret vart som så mange kongelege brudar ei brikke i spelet/maktkampen som gjekk føre seg. Iggulden framstiller Margaret som ei sterk og intelligent jente/kvinne. Ektemaken hennar, Henrik VI, vert framstilt som talentlaus, svakleg og psykisk sjuk, og altså fullstendig avhengig av hjelp og rådgjevarar med ymse motiv. Ein annan sentral person er William de la Pole, ein rettskaffen mann som må bøta med livet i samband med konfliktane. Sentralt finn me også ein fiktiv person; spionsjef Derry Brewer, dronninga sin rådgjevar og dessutan arkitekten bak forhandlingane framføre giftarmålet mellom den franske prinsessa og den engelske kongen.

I tillegg til dei kongelege og adelege fortel Iggulden om "vanlege folk" gjennom forteljinga om opprørsleiaren Jack Cade. Opprøret han sto i spissen for var høgst forståeleg og rettferdig, men svært så blodig. Det var mange av dei som deltok som mista hovudet, også i bokstaveleg forstand. Skildringane av dei mange brutale og blodige slaga er (ubehageleg) nærgåande og detaljerte. Det same gjeld dei middelalderske tortur- og avrettingsmetodane. Ein forstår at forfattaren har gjort grundig research.

I prologen får me vita at både adelshuset Lancaster og huset York nedstammar frå Edvard III og at det var mange som hadde kongeleg blod i årane. Namnet Rosekrigene kjem av at huset Lancaster hadde ei raud rose som symbol og York ei kvit rose. (Etter tre tiår med krig og strid foreina sigerherren kong Henrik VII dei to symbola til Tudorrosa - og huset Tudor vart etablert. Men det er ei anna historie..)

Stormfugl omhandlar bakgrunnen og den aller fyrste fasen av Rosekrigene. At maktkamp, arvestrid og intrigar utvikla seg til blodig borgarkrig hadde mange årsaker. Det handla om personleg fiendskap, maktbegjær og hevnlyst, men den viktigaste faktoren var vel at Hundreårskrigen hadde tappa England for ressursar, både menneskeleg, økonomisk og militært. Den svake kongen av huset Lancaster vart difor utfordra av sterke krefter innan huset York.

Som de skjønnar er eg svært interessert i britisk historie, så ja - likte eg boka ganske godt. I byrjinga var eg ikkje særleg nøgd; uklare trådar, forvirrande overgangar og mange karakterar, samt ein del irriterande dameromanaktige skildringar gjorde meg skeptisk, - men så "gjekk det seg til" etter kvart som spenninga steig og intrigane utvikla seg.
Det er heller ikkje til å unngå at ein samanliknar med andre forfattarar av historiske romanar. Conn Iggulden skriv betre enn Philippa Gregory, men er ikkje på same nivå som t.d. Hilary Mantel og C.J. Sansom. På mange måtar kan han samanliknast med Ken Follett og hans skrivestil.

Eg har ikkje lest noko av Conn Iggulden tidlegare, men eg kjem nok til å lesa meir. Han har skrive ein bokserie som omhandlar Julius Cæsar og ein serie om Djengis Khan i tillegg til denne serien.