Kort om: Jordmor på jorda - huset under blåhammaren av Edvard Hoem

Lydbokforlaget 2018
Speletid 9:11
Kjøpt lydfil

Dette er forteljinga om "jordmor-Stina", Edvard Hoem si tippoldemor; Martha Kristine Andersdatter Sør-Nesje (1793 - 1877). Ho praktiserte som jordmor i femti år og tok imot over tusen barn. Ho fekk sjølv ti barn og mellom dei; Knut Hansen Nesje - han som danna grunnlaget for hovudkarakteren i Slåttekar i himmelen.

Hoem har hatt stor suksess med dei biografiske/historiske romanane om forfedrane og -mødrene sine. Det er vel fortent. Forteljinga om Marta Kristine er fengande på fleire måtar. Ho må ha vore ei ualminneleg modig, intelligent og målbevisst kvinne - og forfattaren skildrar henne med varme og respekt.

Jordmor på jorda kom ut fyrste gong i 2008 i samband med at Den norske jordmorforening fylte 100 år. Denne boka, Jordmor på jorda - huset under blåhammaren kom ut i fjor og er ei utvida og omarbeida versjon av den fyrste boka. Eg har lest begge versjonane, og vart nesten like gripen av innhaldet denne gongen som sist.

I boka får ein innblikk i korleis vanlege menneske levde og tenkte. Om korleis dei sleit og streva og korleis dei tilpassa seg nye tider og ny kunnskap. Det er ein historisk roman der forfattaren tek utgangspunkt i sine eigne røter, men som alltid i Hoem sine bøker; det er noko velkjent her: Han formidlar det allmenne og det me har felles; mellommenneskelege forhold og kulturarven vår.
Boka har også ei dokumentarisk side og byr på interessante historiske faktaopplysningar. Dette vert fletta fint inn i forteljinga om den driftige og dyktige jordmora, saman med enkelte glimt av forteljaren/tippoldebarnet si stemme.

Jordmor på jorda - huset under blåhammaren kan sjåast på som ein slags opptakt eller "prolog" til dei populære Slåttekar i himmelen, Bror din på prærien, Land ingen har sett og Liv andre har levd. Og dessutan; Mors og fars historie og Heimlandet. Barndom. Dersom du har lest og likt nokre av dei nemnde bøkene bør du få med deg jordmorboka óg. Edvard Hoem har atter ein gong gitt oss ei lærerik og gripande leseoppleving. 

Diktsamling i bokhandlardrama - Akkurat no i Mexico

Tema for Anita sin dikt-lesesirkel i januar er Humor og glede. Det treng me no i mørke januar, seier Anita, og det er eg absolutt enig i. Poesi treng ikkje vera høgtideleg og vanskeleg. Dei dikta eg har plukka ut har ikkje eingong snev av seriøsitet og alvor i seg.

Frå diktsamlinga Den vanskelege andreboka av Jon Hjørnevik:

Diktsamling i bokhandlardrama

Inne i ein bokhandel,
ligg eg – ei bok i frykt,
eg er ei samling dikt
som ikkje har det trygt.

Eg føler meg så utrygg
mellom bøker, tonn på tonn,
fra ekle «Ord om lykke»
til svære leksikon.

Eg er ei bok i redsle,
gøymt inne i ein krok,
bak ein diger dunge
med Kjærstads nye bok.

Eg ropar til ein kunde,
«Kom og redd meg no!»
Folk kjem bort og blar ei stund,
og vel ut Erlend Loe.

Men alt går vel til slutt,
ein kunde gjer meg stolt,
han legg meg inntil Ari Behn,
og oppå Anne Holt.

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 

Jon Hjørnevik (f. 1970) er vossing, tekstforfattar, diktar, skribent og komikar. Han har forfatta fleire lettbeinte og politisk ukorrekte diktsamlingar, eit tulleleksikon og ei fotballhårbok. Ikkje alt Hjørnevik skriv er hylande morosamt, men humrefaktoren er som regel til stades - slik som i diktet nedanfor:

Sluttprogram

Eg kom til ein vårfest,
men sa tidleg ha det.
Brått stakk eg og ei dame
rett inn på badet.

Eg var i spritrus,
ho vårkåt og fin.
Eg tok ho for meg
oppå ei vaskemaskin.

Det var ikkje tid til
å kle av seg fint,
eg var i ho,
før me fekk klint.

Men så starta maskina,
eg var borti ein knapp,
trommelen spann,
maskina var kjapp.

Men brått sat jenta,
skuffa i hugen,
for me kom for tidleg,
eg og sentrifugen.

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

"Sluttprogram" fann eg på Jon Hjørnevik si Facebook-side.

Arne Hjeltnes (f. 1963) er ein annan kar frå Voss som skriv humoristiske dikt. Hjeltnes er mest kjent som TV-mann, men han er også næringslivsmann, Høgremann og forfattarmann. Han har m.a. utgitt boka Ein mann å halda i - som ifølge forlaget inneheld "tekstar til ettertanke, til latter, til store høve og til jobbseminar utan meining. Her er sjølvironi, enkle gleder og djupe sanningar." Her er eit eksempel på Hjeltnes sine diktarevner:

Akkurat no i Mexico

Akkurat no, når eg skriv desse orda,
skjer det mykje rart på jorda.

Nokon søv og nokon vakar,
nokon jobbar hardt som bakar.

Fire karar fiskar ål,
ei lita jente kokar kål.

Tenk på alt som her og no
til dømes skjer i Mexico.

Kanskje nett i denne stund,
ligg det ein med smil om munn

på sjukehus og kviler litt,
mens han får vaska stellet sitt.

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Bokomtale: Lazarus av Lars Kepler

Cappelen Damm 2018
511 sider
Lånt papirbok privat

Lazarus er den sjuande boka om Joona Linna og er som dei fleste andre i serien; grusomt bra komponert, vanvittig spennande og uhyggeleg velskriven. Alt frå fyrste stund føler ein på ubehaget og skrekken, og denne kjensla kjenner ein på gjennom heile boka. Det er så spennande at ein nesten ikkje orkar å lesa vidare - fordi ein må ha pustepause - men så må ein naturlegvis gjera det. Både pusta og lesa vidare altså.

Forfattarane bak pseudonymet Lars Kepler er dyktige - og dristige. Eg siterer meg sjølv i omtalen av Stalker: "Forfattarane er farleg nær å gå over the top undervegs. Eg ser at det er ein viss fare for at framtidige bøker i serien kan bli ein parodi på seg sjølv. Det kjem til å bli utfordrande for forfattarane; det vert liksom forventa at dei må overgå seg sjølv og sjokkera lesaren i kvar einaste bok." Så når tippar det over til å bli ein parodi? Kor langt kan dei gå i detaljerte skildringar av bestialitetar? Kor mykje kan dei utsetja hovudpersonane Joona Linna og Saga Bauer for - av umenneskelege påkjenningar og ekstreme situasjonar?
Kvar går grensa?

Vel - eg "kjøper" historia i denne boka óg, eg gjer det. Trass i fråveret av realisme, trass i ein antagonist som har stått opp frå dei døde, trass i enkelte logiske bristar og usannsynlege hendingar.

Noko referat av Lazarus er vanskeleg å gi utan å røpa sentrale deler av handlinga, men ein kan i alle fall sei at stemninga er enno mørkare enn tidlegare bøker i serien. Det som fascinerer meg mest med boka er det psykologiske maktspelet som foregår mellom hovudpersonane; Joona Linna på den eine sida og "ein gammal kjenning" på den andre sida. Dei er avhengige av kvarandre, men har høgst ulike motiv. Gjerningspersonen har ekstreme eigenskapar og er særs manipulerande, noko som gjer at han heile tida er i forkant av etterforskinga.

Lars Kepler er som sagt dyktige når det gjeld å konstruera plott og byggja opp spenning. Forfattarparet nyttar ein effektiv forteljarteknikk som gjer det heile levande for lesaren. Her er korte kapittel, skiftande synsvinklar, raske sceneskift og hurtig tempo. Når det gjeld språket er bruk av presens det mest spesielle. Det undrar meg at ikkje fleire krimforfattar nyttar seg av notidsform. Det gjer jo handlinga mykje nærare og meir intens.

Det er absolutt ein fordel at ein har lest dei føregåande bøkene i serien før ein les denne, i alle fall Ildvitnet og Sandmannen sidan enkelte trådar går tilbake til dei bøkene. Gjennom overraskingar og ekstreme hendingar sørgar Kepler-paret for at spenninga og interessa vert halden ved like i kvar einaste bok.
Eg er svært spent på bok nummer åtte.

Leseplanar og lesemål 2019

Godt nytt år til blogglesarar, bokormar og lesehestar! Eg markerer nytt år og blanke ark med nokre små endringar av utsjånaden på bloggen. Eg har funne ein annan mal og i tillegg nytta høvet til å endra bloggtittel til BOKSNAKK OG LESETIPS, men adressa er den same som før: https://bokbloggberit.blogspot.com. Biletet i header'en har eg teke sjølv og viser Lustrafjorden; frå Skjolden med utsikt mot Molden.

Eg hadde nokre heilt konkrete og talfesta lesemål for leseåret 2018. Tanken var at desse lesemåla skulle hjelpa meg sidan eg er ein ganske ustrukturert og impulsiv lesar. Ved årsskiftet viser det seg at kun eitt av dei ti punkta eg hadde sett opp vart nådd. Likevel er eg rimeleg nøgd med resultatet:

Lesemål 2018

1. 94/100 bøker totalt
2. 6/8 mursteinar (over 600 s.)
3. 21/25 norske utgitt 2018
4. 6/12 bøker utgitt før 2000
5. 10/10 biografiar 
6. 6/15 annan sakprosa
7. 2/6 OTS, bokhyllelesing
8. 31/40 bokomtalar 
9. 25/30 "nye" forfattarar 
10. 14/20 bøker frå Storytel

For 2019 vert lesemåla færre og tala lågare, men eg ynskjer å vera like konkret: Tal er greitt å forhalda seg til. Med følgjande delmål for 2019 har eg noko å strekka meg etter utan å vera altfor ambisiøs:

Lesemål 2019

1. 100 bøker totalt
2. 10 mursteinar
3. 10 biografiar
4. 10 annan sakprosa
5. 30 bokomtalar
6. 30 nye forfattarar

Norske utgjevingar av året kuttar eg ut. Eg kjem uansett til å lesa "nok" nye norske. Eg har hatt med dette delmålet dei siste åra for å begrensa meg. Bokhyllelesing er meir eller mindre uaktuelt for meg sidan eg har så få uleste bøker i hyllene mine. Eg tok ikkje imot eit einaste leseeksemplar i fjor, så eg har ikkje noko press på meg når det gjeld slike ting. Eg set heller ikkje opp noko lesemål når det gjeld "gamle" bøker, dvs. frå før år 2000. Storytel-abonnementet mitt kjem eg truleg til å sei opp i nær framtid, dersom det då ikkje skulle dukka opp noko heilt spesielt. Eg satsar heller på bibliotek-tenesta eBokBib som er gratis og som stadig vert utvida.

Eg ynskjer å halda fram med å finna underhaldande, spennande, gode og lærerike forteljingar. Det overordna målet for leseåret 2019 er å kosa meg med bøker og lesing. 

Oppsummering desember og statistikk for leseåret 2018

Påbyrja i september, fullført i desember:
Ken Follett - På grensen til evigheten - Britisk roman - Kjøpt papirbok og eBokBib

Påbyrja i november, fullført i desember:
Lars Kepler - Lazarus - Svensk krim - Lånt papirbok privat
Gunnar Staalesen - Utenfor er hundene - Norsk krim - Lånt lydbok biblioteket

Lest i desember:
Edvard Hoem - Jordmor på jorda - Norsk historisk roman - Kjøpt lydfil
Camilla Grebe - Husdyret - Svensk krim - Lånt papirbok biblioteket
Levi Henriksen - Alt det som lå meg på hjertet - Julenoveller - Kjøpt lydfil
Samuel Bjørk - Uglen - Norsk krim - Lånt papirbok privat og lydbok Storytel

Påbyrja i desember, fullførast i januar:
Peter May - Coffin Road - Britisk krim - eBokBib

2 papir, 3 lyd, 1 kombinert papir og ebok, 1 kombinert papir og lyd
4 lånt, 3 kjøpt
4 krim/spenning, 2 romanar, 1 noveller
4 norske, 2 svenske, 1 britisk
2 kvinner, 6 menn ("Lars Kepler" er 1 mann og 1 kvinne)
"Nye" forfattarar: Ingen

I skrivande stund er eg ikkje heilt ferdig med På grensen til evigheten (120 sider igjen av 1081 sider), ei bok eg altså byrja med i september(!), men den skal fullførast i løpet av morgondagen.

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -


Så over til årsstatistikken. Som alltid er desse oppsummeringane mest for min eigen del, men eg veit at eg har lesarar som tykkjer at lister, tal og statistikk er gøy, dvs at dei er like nerdete som meg sjølv når det gjeld slike ting.

Lese- og bloggeåret 2018 

(Fjorårets tal i parentes)

Til saman 
- 94 bøker (104)

Sjanger
- 67 krim-, thriller- og spenningsromanar (59)
- 10 andre romanar (19)
- 16 sakprosa (22)
- av desse 10 biografiar (8)
- 4 novellesamlingar (3)

Format
- 39 papirbøker (34)
- 25 ebøker (30)
- 30 lydbøker (40)

Alder
- 44 av bøkene var utgitt i åra 2000 - 2017 (45)
- 42 i 2018 (49)
- av dei 21 norske (31)
- Utgitt før 2000: 6 (6)

Kjelder
- 64 lånt - privat, bibliotek og eBokBib (63)
- 14 Storytel-abonnement (13)
- 16 har eg kjøpt sjølv (9)
- 1 bok fått i gåve (2)
- Lese-/lytteeksemplar: 0 (9)

Terningkast
- Terningkast 6: 1 bok (5)
- Terningkast 5: 31 bøker (31)
- Terningkast 4: 46 (47)
- Terningkast 3: 15 (16)
- Terningkast 2: 0 (4)
- Terningkast 1: 0 (1)
og 1 bok fekk ikkje terningkast 

Forfattarar
25 "nye" forfattarar (37)
Dei forfattarane eg las flest bøker av i 2018 var
- Alexander McCall Smith: 4 bøker
- Gert Nygårdshaug: 3
- Ken Follett: 2
- Levi Henriksen: 2
- Torbjørn Færøvik: 2
- Erika Fatland: 2
- Tove Alsterdal: 2
- Agatha Christie: 2
- Elles 1 av kvar

Kjønn
- 65 bøker skrivne av menn (74)
- 30 av kvinner (31)

Nasjonalitet
- 36 bøker skrivne av norske forfattarar
- 20 av svenske forfattarar
- 16 britiske
- 8 amerikanske
- 6 danske
- 1 finsk
- 1 tysk
- 1 islandsk

Elles:
- 6 av bøkene eg las var på over 600 sider (6)
- Alle var på norsk
- Eg fullførte alle påbyrja bøker

Bloggen
- 71 blogginnlegg (86)
- 31 bokomtalar (45)
- 16 samleomtalar (12)
- Mest leste blogginnlegg: Omtalen av Mørkets blod 

Årets beste

Det er framleis att nokre dagar av året 2018, men kåringar av ymse slag er alt i gang. VG har kåra årets beste bøker - og det inspirerte meg til å gjera det same. Eg har lest kun ei av bøkene VG-anmeldarane plukka ut - men den er då også min favoritt og einaste terningkast 6-bok dette året: Rød mann, sort mann. I samband med VG si kåring har eg notert meg Hvitekrist av Tore Skeie og Krigernes fred av Lasse Gallefoss - både bøker og forfattarar hittil ukjende for meg. Bjørnen (Gard Sveen) har eg ikkje lest fordi eg enno ikkje har fått somla meg til å lesa den føregåande og Kastanjemannen (Søren Sveistrup) ventar eg med fordi den har vore hypa så mykje.

Eg likar ofte publikumsvenlege og populære bøker, men eg prøver likevel å unngå "overhypa" bøker. Difor har eg enno ikkje lest Søsterklokkene og Leksikon om lys og mørke. Heller ikkje fjorårets Blå og Tante Ulrikkes Vei. Det er muleg eg kjem til å lesa dei på eit seinare tidspunkt - men eg er så møkk lei av å lesa om dei. Nokre nye og populære bøker kjem eg aldri til å lesa; her tenkjer eg m.a. på Snøsøsteren (Når ei bok får sååå mykje skryt blir eg kvalm) og Menn i min situasjon (Eg likar rett og slett ikkje bøkene til Per Petterson). Eg bryr meg heller ikkje om Eleanor Oliphant har det fint eller ikkje.

Men - eg les mykje anna: Spenningsromanar, historiske romanar og historiske kriminalromanar. Norsk krim, svensk krim, dansk krim og britisk krim. Samt dokumentarar og biografiar - sjølv om ingen i dei sistnemnde kategoriane havna blant mine 10 på topp for 2018. Kim Leine si forteljing Rød mann, sort mann plasserer eg altså som nummer 1, dei andre rangerer eg ikkje. Men gode leseopplevingar har dei alle vore, kvar på sin måte. Eg har plukka ut 4 norske, 4 svenske, 1 dansk/norsk og 1 britisk. 6 krim/spenning, 2 historiske romanar, 1 annan roman og 1 novellesamling.

Kim Leine: Rød mann, sort mann
 - Historisk roman med handling frå Grønland. Frittståande, men miljøet er det same som i Profetene i Evighetsfjorden. Ei lærerik, velfortalt, gripande, dyster og fengande historie - som stinkar.
Martin Holmén: Clinch
 - Svensk historisk krim med handling frå Stockholm. Den fyrste i trilogi.
Peter May: Lewisbrikkene
 - Britisk krim med handling frå Hebridene. Flott avslutning av ein strålande trilogi.
Gert Nygårdshaug: Zoo Europa
 - Fantasifull, velskriven og dystopisk. Nummer 5 i Mino-serien.
Lars Kepler: Lazarus
 - Adrenalinspennande og brutal svensk krim. Nummer 7 i serie. (Omtale kjem)
Levi Henriksen: Jern & metall
 - Novellesamling. Klokt og varmt om dei nære ting.
Unni Lindell: Dronen
 - Den norske krimdronninga leverer igjen.
Edvard Hoem: Jordmor på jorda - Huset under blåhammaren
 - Fantastisk forteljarkunst og glimrande opplesing av forfattaren sjølv. (Omtale kjem)
Anders Roslund: Tre timer
 - Fascinerande persongalleri og aktuelle problemstillingar.
Arne Dahl: Innland
 - Framhald av Utmarker, uhyggeleg og stemningsfull.

I tillegg til desse ti må Når barnet ditt ikkje vil leve lenger nemnast. Det vart ei leseoppleving heilt utanom det vanlege.

(Også Aftenposten har kåra sine Årets beste, men artikkelen ligg bak betalingsmur. Ut frå illustrasjonsbiletet ser det ut til at Levi Henriksens Jern & metall er blant dei utvalde)

Så - kva tykkjer du? Har bokåret 2018 vore bra? Har favorittane dine innfridd?
Kva har vore dine beste leseopplevingar?

Biolesesirkel: Alt fra Hulken av Bernt Hulsker

Forlaget Nord 2018
182 sider
eBokBib

I dag er Bernt Nikolai Hulsker mest kjent som fast deltakar i VGTV sitt magasin Foppall og den tilhøyrande podcasten. Her får han utfalda seg med engasjement, friske uttalelsar og sleivspark oppover og nedover og hit og dit.

Som aktiv fotballspelar var han også ein friskus. I ungdommen spelte han på fleire ulike lokalklubbar før han vart oppdaga og kjøpt av Molde i 1999. Seinare spelte han for Vålerenga, AIK, Start og til sist var han utlånt til Stabæk. Etter 2010-sesongen la han opp.

Hulsker har skjønt det. Fotball er fyrst og fremst underhaldning. Skal du nå ut til publikum må du by på deg sjølv, i alle fall til ein viss grad. I denne sjølvbiografien fortel Hulsker mange artige historiar frå oppveksten og om ymse hendingar på og utanfor fotballbana. Nokre episodar er utvilsamt pynta på medan andre virkar å vera ganske sanne. Alt om Hulken er ingen djup biografi og heller ikkje noko strålande litterært verk, men som underhaldningsbiografi er boka meir enn OK lesing. Eg har humra og flira meg gjennom dei 182 sidene og landar på terningkast 4. Av og til er det godt å lesa ei bok der ein ikkje treng å tenkja; berre lena seg tilbake og la seg underhalda.

Tema for desemberutgåva av Moshonista sin biolesesirkel er Gretne Gamle Gubber og valet av denne biografien treng difor ein forklaring: Bernt Hulsker er slett ikkje nokon gammal mann (fødd i 1977), men han er i alle fall fotballpensjonist. Han er dessutan smilande og blid på coverbiletet, så difor eit anna bilete der han ser meir gretten ut:

Her har Bernt Hulsker fått raudt kort av dommar Tommy Skjerven.
Han er visst ikkje heilt enig, for å sei det slik.

Foto: Schrøder, Tor Erik/SCANPIX

Kort om: Tre timer av Anders Roslund

Litt merkeleg/feil at Hellström sitt namn står
på omslaget sidan han er død, tykkjer eg..

Cappelen Damm 2018
447 sider
Lånt papirbok biblioteket

Etter Tre sekunder og Tre minutter kom faktisk oppfølgjaren Tre timer. Det var uventa, sidan den eine halvparten av forfattarduoen Roslund & Hellström døydde i fjor. Anders Roslund skriv vidare på denne fantastiske romanserien åleine, og det set eg verkeleg pris på; Ewert Grens-serien er svensk kvalitetskrim på høgt nivå.

I Roslund og Hellström sin debutkrim Udyret (2004) møtte me for fyrste gong Ewert Grens; etterforskaren som er hovudkarakter gjennom heile serien. I Tre sekunder (2009) vart me så presentert for ein ny person; Piet Hoffman. Eg har stor sans for både Grens og Hoffman. Dei er to særdeles interessante karakterar - og samstundes to utradisjonelle krimheltar.

Med Hoffman sitt inntog i serien kom også det internasjonale gjennombrotet for forfattarparet. Mykje av spenninga i dei nemnde "Tre-"bøkene ligg i alt det som må haldast skjult for omverda - det vil sei dobbeltlivet til infiltratøren Piet Hoffman. Han er på den eine sida kjærleg ektemann og ansvarleg familiefar, og på den andre sida; samarbeidspartner med nokre av dei verste forbrytarane som finst.

I Tre timer er oppdraget hans å få innpass i ein organisasjon som driv med menneskehandel og flyktningsmugling. Det vert veksla mellom Ewert og medarbeidarane hans si etterforsking i Sverige og Hoffman sine opplevingar i Afrika. Glimtvis møter me óg eit ungt par på flukt frå krig og naud.
Roslund skriv med engasjement og innleving når han skildrar korleis kyniske bakmenn utnyttar desperate menneske - dei som tenar pengar på overfylte båtar i Middelhavet og låste kontainerar gjennom Europa. Tre timer er ein spennande kriminalroman med ei handling som ligg skremmande nær opptil det som faktisk skjer i den verkelege verda.

Forfattaren har uttalt at han er i gang med enno ei bok - som skal få tittelen 'Tre dagar'. (Og deretter kjem vel 'Tre veker', etterfølgd av 'Tre månader' og 'Tre år', tenkjer eg då..)

Andre bloggmeiningar: Bjørnebok

Norsk krim 2018 del 5

Dei gamle er som kjent eldst - men er dei også best?

Krimforfattarane Jan Mehlum (f. 1945), Gunnar Staalesen (f. 1947) og Chris Tvedt (f. 1954) har alle gitt ut nye bøker i haust. Eg har lest bortimot alt desse tre forfattarane har gitt ut tidlegare og som oftast har bøkene deira vore gode leseopplevingar for meg. Forventningane mine til årets bøker var såleis høge, men eg var også spent:
Er dei i stand til å fornya seg og vera aktuelle? Eller er dei utbrukte og falma på sine gamle dagar? Går alt på rutine og erfaring? Kva med "heltane"; Svend Foyn, Varg Veum og Mikael Brenne - held dei framleis koken? Tek dei til å bli litt slitne etter så lang tid med krevjande etterforsking?

Mehlum, Staalesen og Tvedt har mykje felles. Alle tre brukar kriminallitteratur til å setja søkjelys på aktuelle saker i samfunnsdebatten og dei skriv alle realistisk, truverdig og oppriktig. Bruk av ironi og ein stødig skrivestil er også noko dei har felles. Både Veum og Brenne jobbar og bur i Bergen medan Foyn held til i Tønsberg. Brenne og Foyn er advokatar/ etterforskarar, Veum er privat etterforskar. Alle tre jobbar hovudsakleg åleine i sakene dei vert involverte i.

Årets bøker er nummer 7 i serien om Mikael Brenne, den 17. om Svend Foyn og den 21. i Varg Veum-serien.

Bevisets stilling av Chris Tvedt

Lydbokforlaget 2018
Speletid 8:51
Lånt lydbok biblioteket

Med forsvarsadvokat Mikael Brenne som hovudperson og med eit samfunnsaktuelt bakteppe leverer Chris Tvedt både underhaldning og engasjement. Boka opnar på ein høgdramatisk måte, og spenninga vert til ein viss grad halden ved like gjennom boka. Undervegs er det imidlertid tendens til overforklaringar og omstendelege resonnement. Kritikken mot politi og psykiatri er til dei grader overtydeleg i denne forteljinga, men miljøskildringane er, som alltid hos Tvedt, gode og presise.

Lasse Lindtner si dialekt og stemme passar naturlegvis bra til ein bergensroman som dette, men han overdriv og er liksom for flink. Dette er opplesing av ei lydbok og ikkje teater, Lindtner. Terningkast 4-.

Hvit engel, svart natt av Jan Mehlum

Gyldendal 2018
396 sider
Lånt ebok eBokBib

Mehlum har framleis ein skarp og vittig penn. Bakgrunnen for den syttande Svend Foyn-forteljinga er i høgste grad aktuell: Det handlar om flyktningsituasjonen i Noreg og Europa. Ei dramatisk hending fører til at advokat Foyn får ei sak så og seie rett i fanget, og det viser seg at saka har mange og vide forgreiningar. Etter kvart reiser Foyn til øya Lesbos for om muleg finna ut av flokene. Her lever som kjent tusenvis av asylsøkjarar under vanskelege uhaldbare forhold.

Svend Foyn er ein noko lurvete, men velmeinande og sjarmerande advokat/etterforskar. Dottera hans, Jaguaren hans, hunden Hulda samt overrettssakførar Salvesen og (no eks-)politietterforskar Mørk har som vanleg ein plass i handlinga. Kvar bok i serien er frittståande og ein treng ikkje lesa dei 16 føregåande bøkene for å ha glede av Hvit engel, svart natt. Terningkast 4+.

Utenfor er hundene av Gunnar Staalesen

Lydbokforlaget 2018
Speletid 9:36
Lånt lydbok biblioteket

Handlinga i Utenfor er hundene kan minna om den pågåande Dark Room-saka og dei tragediane og brotsverka som er knytt til den. Boka er eit slags framhald av Ingen er så trygg i fare, der Varg Veum vart trekt inn i ei omfattande overgrepssak.

I boka finn ein truverdige karakterar, gode dialogar og samfunnsaktuelle problemstillingar. Stemninga er mørkare enn vanleg hos Staalesen og stilmessig er det langsamt - på grensa til tregt. Opplesaren av lydboka les også seint og dessutan litt nølande til tider - men har "riktig" dialekt.

Eg har alltid tykt at Varg Veum og Svend Foyn har mykje til felles; begge er velmeinande og hardtarbeidande, dei har trøbbel med autoritetar og dei er begge herleg og syrleg ironiske. Både Veum og Foyn erfarar at den krevjande jobbsituasjonen deira går ut over privatliv og kjæresteforhold. Eg likar begge to - og tenk; i denne boka møtest dei! Ein krimentusiast set verkeleg pris på slike grep.

Gunnar Staalesen er framleis i stand til å skriva engasjerande og tankevekkjande kriminalromanar, men eg vil hevda at han - i likskap med Chris Tvedt og Jan Mehlum - har vore enno betre ved tidlegare høve. Terningkast 4+.

Kort om: Den vakre død av Belinda Bauer

Cappelen Damm 2018
349 sider
Papirbok lånt biblioteket

Dette er ein original, velkomponert og velskriven spenningsroman - rett og slett ein knallkrim! Belinda Bauer veit korleis ho skal forføra lesarane sine. Den vakre død er frittståande og inngår ikkje i nokon serie.

Eve Singer er krimreporter i ein heller luguber TV-kanal. Ho tåler ikkje blod, og det er sjølvsagt eit problem når ho jobbar der det er om å gjera å smi medan liket er varmt. Å vera på plass med mikrofon og kamera før blodet har størkna på asfalten gir som kjent høge sjåartal og reklameinntekter.

Det passar denne seriemordaren bra, for han ynskjer nemleg å ha publikum - noko han har til felles med legendariske Jack the Ripper. Etter kvart får me vita at han har eit heilt spesielt motiv: Han er besatt av det kunstneriske og vakre i døden og danderer lika slik at dei tek seg "best muleg" ut. I forkant av kvart mord heng han opp flygeblad der han annonserer stad og tidspunkt for det som skal skje. Likevel lurer han politietterforskarane trill rundt. Kvifor er det ingen som verkeleg ser denne drapsmannen?

Handlinga er lagt til førjulstida i London og det endelege oppgjeret finn stad på sjølvaste julafta. Spenninga og intensiteten i forteljinga ligg i forholdet mellom protagonisten - journalisten Eve - og antagonisten - kunstnarmordaren. Mordaren er der ein plass, like i helane på henne, noko som er både skremmande og farleg - men etter Eve sitt syn også viktig med tanke på jobb og karriere. Trass i slike haldningar er Eve ein sympatisk hovudperson. Ho har sine eigne kvardagsproblem og private utfordringar å ta omsyn til; ein senil far, ein nysgjerrig nabo og eit spirande forhold til ein kollega.

Belinda Bauer har alltid interessante og sære personar i bøkene sine - og ho skriv godt. Når det gjeld Den vakre død må eg gi pluss også til den mørke humoren, det høge spenningsnivået og den gode avslutninga.

Andre bloggmeiningar: Bjørnebok, I bokhylla, My Criminal Mind, Tine sin blogg