Som eg skreiv i det fyrste samleinnlegget om norsk krim 2020, så er det ein uvanleg sterk norsk krimhaust i år. No har eg lest nokre fleire bra bøker innan denne kategorienen, og her er mine vurderingar av dei.
Dei fem forfattarane nedanfor har ulik "fartstid" og krimforfattar-røynsle, men har det til felles at dei har "levd ei stund". Men jamnleg leverer dei nytt, spennande og underhaldande lesestoff, til glede for oss som er glade i krim.
Bastarden av Øistein BorgeCappelen Damm 2020
303 sider
Lånt papirbok biblioteket
Borge krimdebuterte i 2016, med suksess. Serien om Bogart Bull har fått ros av anmeldarar og er godt likt av krimlesarar. Bastarden er fjerde bok i serien.
Boka er velskriven og har, som dei tidlegare i serien, eit internasjonalt preg. Denne gongen er handlinga lagt til Mallorca, men me skal også innom Romania og Argentina. Ein tråd går bakover til krigens dagar og følgjene av jødeforfølgingar og Holocaust. Denne sidehistoria har sjølvsagt samanheng med Bogart Bull sitt oppdrag, som er å finna ein person og ein gjenstand som er forsvunnen. Etter kvart skjer det fleire urovekkande hendingar som har tilknytning til oppdraget.
Pluss for godt og stødig språk og for at boka er passe lang. Terningkast 4+.
Dykket av Frits de Bourg299 sider
Lånt papirbok biblioteket
Denne forfattaren debuterte i "godt vaksen alder" med fyrste bok i serien om Nicolay Wolff i 2013. No er me komne til bok nummer 5. Dette er retrokrim; handlinga er lagt til Drammensdistriktet på 1950 og -60-talet.
Det er noko klaustrofobisk å lesa om dykking; ei ubehageleg spenning ligg i bakhovudet heile tida medan ein les. Her er då også handlinga lagt til året 1960, då teknologien innan dette feltet var annleis enn i dag. I tillegg er dykkeoppdraget ekstremt farleg sidan det handlar om eit skipsvrak fullasta med granatar - og muligens andre ting.
Med Dykket har de Bourg skrive ei interessant forteljing med truverdige karakterar og gode tidsbilete. Terningkast 4.
Aschehoug 2020
410 sider
Lånt ebok BookBites
Her skal me endå eit stykke bakover i tid; til mellomkrigstida - og dermed kan denne kategoriserast som historisk krim. Boka er frittståande og inngår ikkje i nokon serie. Dahl har vunne Rivertonprisen to gonger og har vore ein av mine norske krimfavorittar i lang tid.
Handlinga går føre seg på to tidsplan; ein "notidstråd" i 1938 og med enkelte tilbakeblikk på åra 1925-25. Dei mest sentrale karakterane er privatetterforskar Ludvig Paaske og assistenten hans, Jack Rivers. Begge har ei fortid; Paaske som politimann og Rivers som småkriminell. Ein dag har ei vakker kvinne eit oppdrag til dei og brått vert hendingar frå fortida igjen aktuelle.
Boka har imponerande gode miljøskildringar; tidsbileta er levande, interessante og realistiske. Det er stemningsfullt, dystert og langsamt. Språket er både stødig og tidsriktig, men noko repeterande. Ein ekstra omgang med redigering ville gjort seg. Terningkast 4+.
Nabovarsel av Unni Lindell
418 sider
Lånt papirbok privat
Den svært erfarne, produktive og allsidige Unni Lindell presenterer her ein ny hovudperson, den ferske politikonstabelen Lydia Winther - også kalla Snø. I starten er det forvirrande/rart med ein person med eit slikt namn, men det går seg til. "Universet" er elles det same som i bøkene om Cato Isaksen og Marian Dahle.
Starten er herleg skummel, og me skjønnar alt frå fyrste stund at både nabovarslaren Sonja og hovudpersonen Snø kjem til å møta utfordringar. Mi største innvending når det gjeld handlinga er at det er høgst merkeleg at uerfarne Snø er den som finn spor og oppdagar samanhengar som ingen andre ser. Men - dersom ein godtek dette premisset er Nabovarsel ei bra bok. For meg vart det i overkant mange tilfeldigheiter, så eg klarar ikkje heilt å "tru" på det eg les.
Kanskje også denne boka ville blitt betre med ei grundig(are) redigering. Lindell har i alle fall etter mitt syn levert mykje betre ved tidlegare høve, så dermed "berre" terningkast 4 denne gongen.
286 sider
Lånt ebok BookBites
Til slutt: Den desidert beste, mest originale og mest underhaldande boka i dette samleinnlegget. Nygårdshaug byr på eit nytt og etterlengta møte med dei herlege figurane Fredric Drum og Skarphedin Olsen. I denne 13. boka er fyrstnemnde kun ein bikarakter, medan Olsen er hovudperson, protagonist og sjef.
Nygårdshaug viser at han har ironi og humor, boblande forteljarglede og bisarr fantasi. Samt sin heilt eigne stil. Dei lange overskiftene (i parentes) oppsummerer innhaldet i kvart kapittel, utan at dei egentleg avslører noko som helst. Plottet er fantasifullt, til tider surrealistisk og med ganske elleville krumspring.
Den godaste Skarphedin Olsen, med sine uferdige tankeboblar og sine merkelege kollegaer kan berre samanliknast med éin annan litterær karakter: Fred Vargas sin Jean-Baptiste Adamsberg. (Men medan Adamsberg har to klokker på armen (som ikkje virkar), har ikkje Olsen noko armbandsur i det heile tatt. Han har berre den uvanen at han ser på den tomme armen sin (For å skjønna kor hysterisk morosamt dette er må du ha lest ein del av både Nygårdshaug og Vargas))
Nygårdshaug har då også sagt i eit intervju at denne boka er ein hommage (hyllest) til Fred Vargas. Det kan eg lika!
Eg kan også lika at forfattaren rettar spark og hint i fleire ulike retningar. For meg vart Den tredje engelen topp underhaldning! Terningkast 5.
