Oppsummering september

Påbyrja i juli, fullført i september:
Alice Munro - Alice Munros beste: Noveller i utvalg - eBokBib

Påbyrja i august, fullført i september:
Hans Olav Lahlum - Presidentene - Norsk sakprosa - Lydbok Storytel

Lest i september:
Steve J Watson - Dobbeltliv - Britisk thriller - Papirbok lånt biblioteket
Val McDermid - Knusende stillhet - Britisk krim - Lydbok lånt biblioteket
Helle Stensbak - Monopol - Norsk krim - Papirbok fått i julegåve
Alf R. Jacobsen - Krysseren Blücher - Krigshistorisk - Lydbok Storytel
Alf R. Jacobsen - Kongens nei - Krigshistorisk - Lydbok Storytel
Tore Renberg - Du er så lys - Norsk roman - Kjøpt lydfil
Alf R. Jacobsen - Angrep ved daggry - Krigshistorisk - Lydbok Storytel

Påbyrja i september, fullførast i oktober:
David Lagerkrantz - Syndefall i Wilmslow - Svensk spenningsroman - eBokBib
C.J. Sansom - Åpenbaring - Britisk historisk krim - Papirbok lånt biblioteket
Alf R. Jacobsen - Bitter seier - Krigshistorisk - Lydbok Storytel

Oppsummert:

• 2 papir, 1 ebok, 6 lyd
• 3 lånt, 4 abonnement, 1 kjøpt, 1 fått
• 3 krim/spenning, 1 annan roman, 4 sak, 1 novellesamling
• 6 norske, 2 britiske, 1 kanadisk
• 6 menn, 3 kvinner
• "Ny" forfattar: Stensbak

September vart ein grei lesemånad med varierte leseopplevingar. Når haustmørkret no har senka seg er dørstokkmila lengre - slik at ein gjerne vert sitjande i godstolen med ei bok i fanget om kveldane. Slik er det i alle fall med meg.

Merksemda rundt den nye filmen Kongens nei inspirerte meg til å lesa boka som filmen byggjer på. Alle fire bøkene i serien "Angrepet på Norge" er tilgjengelege som lydbøker på Storytel - og dei anbefalast verkeleg. Eg er imponert over forteljarmåten, kunnskapsnivået og formidlingsevna til Alf R. Jacobsen.
Elles vart Tore Renberg sin nyaste roman månadens høgdepunkt og Dobbeltliv av SJ Watson ein gedigen nedtur. Alice Munro, som "har vore med meg" i tre månader, har eg no endeleg fått lest ferdig.

Favorittforfattarar: B

I andre avsnitt av favorittforfattar-spalten kjem her ein presentasjon av to heilt ulike forfattarar. Eg set stor pris på begge. Den fyrste er ein velkjent norsk kvinneleg romanforfattar og den andre er den eine halvparten av ein dyktig svensk krimforfattarduo.

Foto: Glomdalen.no /Anita Krok

Britt Karin Larsen

Norsk forfattar og lyrikar f. 1945.

Ved sidan av kriminallitteratur er det historiske romanar som ligg mitt hjarta nærast. Britt Karin Larsen sine romanseriar om skogfinnane og tatrane er mellom dei beste leseopplevingane eg har hatt - nokon gong.

Med desse to seriane har Larsen fått ein stor og begeistra lesarskare. Det er høgst fortent.
Desse forteljingane ligg forholdsvis nært opp til vår eiga tid og er uhyre velskrivne, gripande og lærerike. Personskildringane hennar er nøkterne samstundes som dei er varme og levande. Naturskildringane er poetiske, spesielle og nesten overjordiske.
Kort sagt; stor forteljarkunst.

Larsen debuterte i 1978 og har ein omfattande produksjon bak seg - både dikt, barnebøker, sakprosa og romanar.

Foto: http://roslund-hellstrom.com/
Peter Knutson

Börge Hellström

Svensk kriminalforfattar f. 1957 og den eine halvparten av forfattarparet Roslund & Hellström. Saman med Anders Roslund har han gitt ut ein serie på sju kriminalromanar. Den siste Tre minutter kom ut på norsk for kort tid sidan.

Hellström er aktiv innan kriminalomsorg og arbeider med kriminelle og ungdom med stoffproblem. Han har sjølv "erfaring" som kriminell og rusmisbrukar, så han har inngåande kjennskap til mykje av det som dei to fortel om i bøkene sine. Lesaren får eit unikt innblikk i den kriminelle verda og truverdige skildringar frå livet innanfor fengselsmurane.

Hellström og Roslund sine bøker er samfunnskritiske og har ofte vore omdiskuterte. Dei stiller moralske, politiske og juridiske spørsmål og skriv om vrangsida av det svenske samfunnet; prostitusjon, gatebarn, korrupsjon, narkohandel og menneskehandel - og er opptekne av dei store spørsmåla omkring kriminalitet. Hovudfokus er ikkje på kven og kva, men meir på kvifor og korleis.
Bøkene i serien er i Sjöwall & Wahlöö-tradisjon og kan minna om Jo Nesbøs Harry Hole-bøker i stilen. Dei har ein fascinerande hovudperson, er svært underhaldande og byr jamnleg på neglebitande spenning.

- - - - - - - - - - - - - - - - -

Av andre favoritt-B'ar kan eg nemna dei britiske krimforfattarane Belinda Bauer og Barbara Vine. Sistnemnde er pseudonym for Ruth Rendell, særleg kjend for sine mørke og velskrivne psykologiske thrillerar.

Det er ikkje spesielt vanskeleg å finna forfattarar på denne bokstaven heller - men for meg vart det på langt nær så mange å velja mellom som under bokstaven A. Eg har t.d. aldri lest noko av dei norske samtidsforfattarane Brit Bildøen, Brynjulf Jung Tjønn og Birger Emanuelsen. Heller ikkje Beate Grimsrud eller Bergljot Hobæk Haff. Birger Baug har eg lest, men han er ingen favoritt.
Klassiske Bjørnstjerne Bjørnson kunne ha vore eit alternativ - men eg må tilstå at eg ikkje har lest stort meir enn "En glad gutt" av den B'en..

Har du ein favoritt på B?

Bokomtale: Du er så lys av Tore Renberg

Lydbokforlaget 2016
Speletid 6:32
Opplesar Tore Renberg
Kjelde: Kjøpt lydfil

Eg har nettopp hatt ei svært sterk og god leseoppleving. Tore Renberg sin nyaste roman gjorde verkeleg noko med meg og rørte ved heile kjensleregisteret mitt. Det er likevel vanskeleg å skriva noko om kvifor Du er så lys gjorde eit uvanleg sterkt inntrykk på meg - fordi det er så djupt personleg - og fordi det er fare for å avsløra mykje av handlinga i boka.

I utgangspunktet er eg Tore Renberg-fan og ser fram til kvar einaste utgjeving frå denne forfattaren med store forventningar. Jarle Klepp-serien er eg veldig begeistra for - særleg Kompani Orheim, ei bok som også greip tak i meg på ein slik godvond måte. I ettertid har Renberg "avslørt" at enkelte karakterar og hendingar i boka byggjer på eigen familie og eigne opplevingar.

Det virkar som om Du er så lys også byggjer på eigne opplevingar og ekte personar og hendingar. Forteljinga er nærgåande og intens og Renberg er dessutan ein forfattar med god innlevingsevne og sterk empati med romanfigurane sine, noko han får formidla på ein god og sjarmerande måte for lesarane sine. Han skriv enkelt om vanskelege tema. Stilen er kvardagsrealistisk og slentrande på typisk Renberg-vis, men boka er mykje meir ettertenksam og stillfarande enn dei bøkene eg har lest av han tidlegare. "Det er en roman skrevet av rein nødvendighet", har Renberg uttalt - og så kan ein jo velja å spekulera i kva det betyr - eller ikkje.

Kor mykje - eller lite - veit me egentleg om naboane våre? I boka møter me Jørgen og Vibeke som får nye naboar. Dei to familiane vert gode vener, men noko skurrar med faren i nabohuset meiner Jørgen, som er forteljarstemma i boka. Naboen Steinar er så sprudlande, så overveldande; han er som eit lys i og for omgjevnadene sine - men det er også noko slitsamt, merkeleg og urovekkande med han. Kva er det med kona hans; kvifor trekk ho seg vekk frå det sosiale livet i nabolaget? Og kvifor er sonen deira så stille? Den velmeinande Jørgen skjønnar ikkje kva som gjer han så uroleg.
For lesaren byggjer det seg opp ei forventning om at noko vondt og vanskeleg skal skje. Og det gjer det, - men i ein annan retning enn det eg undervegs såg føre meg - og det skuldast sikkert at eg les mykje krim. Meir vil eg ikkje røpa av handlinga i boka. Det handlar om vanlege menneske som må takla meir eller mindre uvanlege utfordringar. Det handlar om at det ikkje er så lett å forstå det som er i ferd med å skje - ikkje eingong om det føregår rett framfor augene våre.

Du er så lys er Tore Renberg sin trettande roman - og handlar om noko heilt anna enn dei to føregåande bøkene hans, dei om den elleville Teksas-gjengen i Hillevåg.

Boka kom ut i dag, men lydboka har alt vore tilgjengeleg nokre dagar. Ho er skriven på nynorsk, men det at forfattaren har endra skriftspråk er knapt merkbart når ein lyttar til bøkene. Renberg les bøkene sine sjølv, på ein storarta måte og på si eiga dialekt - ei dialekt som ligg nærare opp til nynorsken enn bokmålet. Så valet av nynorsk burde vera heilt naturleg. Renberg sjølv seier til bok365.no at det har vore befriande å skriva nynorsk. Ei slik melding gledar ein nynorskbrukar.

Du er så lys kjem heilt sikkert til å bli nominert av meg i samband med Bokbloggerprisen 2016. Eg er ikkje enig med Brynjulf Jung Tjønn i VG som meiner at boka er ujamn. Etter mi meining er avslutninga "riktig" og logisk - og ikkje minst; til ettertanke.

Her kan du bla litt i boka:

Samleinnlegg: Seinsommarlesing

Britisk krim og spenning kan vera så mangt. Her er nokre av bøkene eg har lest i det siste innan denne kategorien.

Røde knokler av Ann Cleeves
Vigmostad & Bjørke 2010
349 sider, biblioteklånt papirbok 

I del tre i Ann Cleeves sin Shetland-serie møter me på nytt politietterforskar Jimmy Perez som ein tidlegare har blitt kjent med i Hvite netter og Svart som ravnen. Bøkene har danna grunnlag for ein TV-serie som skal ha gått på norsk TV nyleg - men eg fekk nok ikkje med meg det.

Shetland har mykje spennande å by på historisk sett, og i Røde knokler har forteljinga samanheng med både eldgammal og nyare historie. Handlinga føregår på ein stad der det føregår arkeologiske utgravingar. Slike utgravingar skapar gjerne splid og strid - og i dette tilfellet verkar det som om dette er eit drapsmotiv.
Eg likar Cleeves, særleg miljøskildringane hennar; det særeigne landskapet, dei små lokalsamfunn, ver og uver, tåke og vind. Alt dette skapar god "krimstemning", tykkjer eg. Forfattaren presenterer kriminalgåtene og løysingane på ein grei måte. Kvar bok inneheld ei sjølvstendig sak/historie, men serien bør lesast i rekkefølge fordi det skjer mykje rundt hovudpersonane og hovudetterforskaren. Fjerde og avsluttande del har tittelen Blått lyn, og den skal lesast ved høve. Terningkast 4.

Dobbeltliv av S.J. Watson
Bazar 2016
396 sider, biblioteklånt papirbok 

Dette er tynne saker. Etter den ganske geniale og spesielle (men i overkant oppskrytte) Før jeg sovner frå same forfattar hadde eg forventa ei heilt anna og betre historie enn dette.

Dobbeltliv fortel om Julia som får livet sitt snudd på hovudet når ho får beskjed om at systera hennar er blitt drept. Det viser seg at systera har drive med nettdating og at dette har blitt skjebnesvangert for henne. Julia bestemmer seg for å finna ut av saka på eiga hand. Ho lagar seg ein alternativ identitet og rotar seg opp i vanskelege situasjonar, farlege forbindelsar og set familielivet sitt på spel. Undervegs tek ho mange ukloke og uforståelege val.

Boka er liksomspennande, banal, lite truverdig og full av klissete klisjear. Ein berre lengtar etter at boka skal ta slutt. Anbefalast ikkje. Terningkast 2.

Monark av C.J. Sansom
Forlaget Press 2011
606 sider, privatlånt papirbok 

Denne derimot - anbefalast varmt, særleg om du er historieinteressert. Historieundervisning og underhaldning samstundes er heilt topp for meg.
Monark er tredje avsnitt i denne historiske krimroman-serien.

Me befinn oss i England i 1541, mesteparten av handlinga er lagt til Yorkshire. Hovudperson og forteljarstemme Shardlake jobbar ikkje lenger for Thomas Cromwell (sidan han mista hovudet i forrige bok), men på nytt får Shardlake og assistent Barak ei ekstraordinær oppgåve, denne gongen på oppdrag frå erkebiskop Thomas Cranmer. I tillegg får Shardlake ansvar for etterforskinga av ei uforklarleg mordsak.

Eg er mektig imponert over Sansom og måten han framstiller miljøet, persongalleriet, samfunnsordninga og dei historiske hendingane på. Trass i sidetalet er boka heilt utan daudpunkt og alle trådar som vert lagt undervegs vert det nøsta godt og grundig opp i til slutt. Eg sluttar meg til blurben på omslaget: Kongekrim! Terningkast 5+.

Knusende stillhet av Val McDermid
Cappelen Damm 2016
Speletid 10:20, biblioteklånt lydbok 

Eit vellukka nytt møte med to "gamle" heltar; politietterforskaren Carol Jordan og psykologen Tony Hill. I bok nummer 9 i serien er McDermid i bra slag og fortel ei fengande historie som er godt oppbygd og som heng saman frå byrjing til slutt.
For å ha fullt utbytte av boka er det nok ein fordel å ha eit visst kjennskap til McDermid og duoen Jordan/Hill frå før, men eg har lest fleire av desse bøkene ukronologisk, utan problem. Opplesar av lydboka er Ivar Nergaard; det betyr kvalitet. Terningkast 4+.

Kort om: Storesøster av Gunnar Staalesen

Eg kosa meg så med den nye Varg Veum-boka
at eg slo til med ein sjeldan selfie medan eg las :-)

Gyldendal 2016
316 sider
Kjelde: Lånt papirbok privat

Årets Varg Veum-roman er nummer 18 i rekka. I tillegg er det gitt ut to novellesamlingar, slik at dette då totalt er bok nummer 20. Og ja, eg har lest alle saman.
I tillegg har Varg Veum ei birolle i Gunnar Staalesen sin historiske (og fantastiske) Bergens-trilogi (1900 Morgenrød, 1950 High Noon og 1999 Aftensang). Og nettopp ein av historiane Staalesen fortel om i trilogien finn me delvis att i den nye boka Storesøster. 

Den historia handlar om Varg Veum sitt opphav og enkelte familiehemmelegheiter som hittil har vore ukjende for han. Handlinga i Storesøster startar med at den godt vaksne Varg Veum møter si eiga storesyster - for fyrste gong. Ho har eit oppdrag til veslebroren og privatdetektiven: Å finna guddottera hennar - ei ung kvinne som er sporlaust vekke. Veum tek på seg oppgåva.

Det er slett ikkje noko nytt, verken for Varg Veum eller i kriminallitteraturen elles, at plottet dreiar rundt dette med ei forsvunnen ungjente. Likevel tykkjer eg at Staalesen innfrir. Dette er rett og slett Varg Veum i godt gammalt slag. Han er ikkje så sliten, rusa, sorgtung og desperat som i dei to føregåande bøkene. Her er hovudpersonen meir i balanse; han nyttar den sedvanlege ironiske distansen sin og sine mange kontaktar i ulike miljø. Eg er usikker på om det er eit begrep som heiter "melankolsk humor", men eg tykkjer at ein finn ein del av det i denne boka.

Truverdige karakterar og samfunnsaktuelle problemstillingar er andre stikkord for handlinga i Storesøster. Boka har eit heller labert tempo og er ikkje superspennande heile vegen, men ho er likevel vanskeleg å leggja frå seg. Avslutninga kom overraskande på meg - og det set eg pris på.

Staalesen sine bøker er alltid stilsikre og gjennomarbeida. Dersom du er glad i stødig, solid og "meiningsfull" krim, kan eg anbefala denne boka. Du treng slett ikkje å ha lest alle dei føregåande 18 bøkene altså - faktisk står denne boka seg godt åleine. Men sjølv ser eg no fram til Varg Veum-bok nummer 21!

Andre bloggmeiningar om Storesøster: Tine sin blogg, Tones bokmerke, Boktimmy, Rita leser

Oppsummering august

Påbyrja i juli, fullført i august:
Tom Egeland - Djevelmasken - Norsk krim - Lånt papirbok privat

Lest i august:
Ann Cleeves - Røde knokler - Britisk krim - Lånt papirbok biblioteket
Stefan Ahnhem - Den niende graven - Svensk krim - Lytteeksemplar
Tor Edvin Dahl - Min bestemor elsket Synnøve Finden - Bio/erindring - Lånt papirbok biblioteket
Gunnar Staalesen - Storesøster - Norsk krim - Lånt papirbok privat
C.J. Sansom - Monark - Britisk historisk krim - Lånt papirbok privat
Karin Fossum - Hviskeren - Norsk krim - Lånt papirbok privat

Påbyrja i juli, fullførast i september:
Alice Munro - Alice Munros beste: Noveller i utvalg - eBokBib

Påbyrja i august, fullførast i september:
Hans Olav Lahlum - Presidentene - Fakta/biografisk - Lydbok Storytel

Oppsummert:

• 6 papir, 1 lyd
• 6 lånt, 1 lytteeksemplar
• 5 krim, 1 historisk krim, 1 biografi
• 4 norske, 1 svensk, 2 britiske
• 5 menn, 2 kvinner
• "Ny" forfattar: Ahnhem

Det vart ikkje så mange bøker i august, men sidan eit par av dei er mursteinar på over 600 sider (Ahnhem og Sansom) er eg liksom innanfor når det gjeld sidetal og er såleis nøgd med innsatsen likevel.
Dei beste leseopplevingane var det Gunnar Staalesen og C.J. Sansom som gav meg. Månadens nedtur kom frå Stefan Ahnhem.
Eg les fortsatt Munro-noveller, som eg gjorde ved forrige månadsskifte. Det går seint med lesinga av denne boka, men det er med vilje - og eg hyggar meg verkeleg med desse novellene. Eg les dei mellom andre bøker og det passar fint for meg.