18. oktober 2013

Bokomtale: Før jeg brenner ned av Gaute Heivoll

Tiden 2010
302 sider

Kjelde: Kjøpt e-bok

Gaute Heivoll byggjer boka si på verkelege hendingar og har også skrive seg sjølv inn i romanen. Ein pyroman herja i heimbygda til forfattaren i 1978, det året han vart fødd - og gjennom heile oppveksten har han høyrt forteljingar om brannane og om pyromanen. I vaksen alder fortel så Heivoll om desse hendingane frå 1978 og parallellt fortel han om sitt eige liv og om korleis han vart forfattar.

Før jeg brenner ned er ei forteljing om to unge menn som strevar med å finna "meininga med livet". Pyromanen og forteljaren sine historiar kryssar kvarandre på fleire plan. Begge er som barn snille, ordentlege og flinke. Kva er det som gjer at den eine av dei "tippar over"? Er det berre tilfeldig? Kva skjedde egentleg med pyromanen medan han var i militæret? Kvifor fekk han ikkje hjelp?

Forfattaren har sett seg inn i tankane til brannstiftaren, han har snakka med gamle sambygdingar som hugsar pyromanen og ofra hans, samstundes som han tenkjer tilbake på sin eigen oppvekst og om korleis han er blitt den han er blitt.

Eg skulle gjerne ha likt denne boka. Eg skjønnar at Heivoll er ein dyktig forfattar, at språket hans er presist, og at historia kan vera interessant, - men ho passa ikkje for meg. Eg fann ho verken rystande eller gripande, berre irriterande trist. Faktisk kjende eg ingenting, - berre eit visst medynk med foreldra til pyromanen.

Eg var mest letta då boka endeleg var utlest. Før jeg brenner ned sette meg i dårleg stemning. Boka liknar på ein thriller, men finst ikkje spennande. Så - det er vel meg det er noko "feil" med? Forfattaren vart då tildelt Bragepris og greier...

- eller er Roar Sørensen inne på noko i sitt krasse og etter kvart berømte debattinnlegg "So you think you can write?" der han - for å sei det pent - slaktar heile boka?

8 kommentarer:

  1. Så forskjellig vi kan lese... Jeg synes denne boka var veldig god og sterk og den berørte meg veldig.:)

    SvarSlett
    Svar
    1. Folk er forskjellige. Bøker vert lest på forskjellige måtar og oppfatta ulikt. Ingen av delene er "rett" eller "feil". Trur eg ;)

      Slett
  2. For en kraftsalve fra Sørensen. Men han har jaggu begrunnet sin kritikk så godt at ingen kan vel si seg uenig. Her er det vel mange som bør ta det til seg; ikke bare forfatteren. Det blir nesten komisk å lese alt han påpeker. Fikk en følelse av en dårlig skolestil. Nei, nå må jeg slutte før jeg tar helt av her.

    SvarSlett
    Svar
    1. Eg er overtydd om at han har eit poeng, men sjølv giddar eg ikkje å analysera så veldig grundig. Eg har lest boka, og eg likte ho berre sånn passe. Andre, som Anita over, har hatt ei heilt anna leseoppleving.

      Slett
  3. Det er rart hvordan vi har en tendens til å føle oss "mislykket" når vi ikke liker en bok. Jeg likte godt hans siste bok, men der var ingen kjemi mellom oss, da jeg møtte ham på Litteraturhuset i september. Jeg liker som oftest ikke når forfatteren skriver seg selv inn i historien :)

    SvarSlett
    Svar
    1. Enig. Då eg hadde lest ut boka følte eg meg dum som ikkje skjønte kor storarta denne prisbelønte og kritikarroste romanen var.

      Slett
  4. Jeg var heller ikke spesielt begeistret for denne, uten at jeg for mitt bare liv makter å huske hvorfor. Du skal ikke se bort ifra at også jeg var litt farget av Sørensen da jeg hadde lest kritikken i forkant. Det var sikkert heldig for både meg og Heivoll at jeg hørte lydboka - tekst og språk blir litt fjernere i lyd - og det har vist seg gang på gang at jeg blir snillere - eller ihvertfall legger jeg vekt på andre ting i etterkant, når jeg hører lydbok.

    (psst ikke glem å velge pris-bio og gi meg epost adressen din.)

    SvarSlett
  5. Jeg vurderte denne boka til crossover-kategorien, men endte opp med Dag Solstad. Du er veld den første jeg leser som ikke liker denne boka, men du har ikke klart å ødelegge lysten min til å lese boka :) Jeg lever godt med at vi er alle forskjellige lesere.

    SvarSlett