Bokomtale: Mentalisten av Camilla Läckberg og Henrik Fexeus

Strawberry Publishing 2021
591 sider
Lånt papirbok privat

Dette er ei bok eg lenge har utsett å lesa. Det skuldast to ting: For det fyrste fordi eg var lei av Läckberg sin Fjällbacka-serie og for det andre fordi denne boka er så omfangsrik. Tjukke bøker er gjerne tyngre å komma i gang med. 

Begrepet/"faget" mentalist var heilt ukjent for meg då eg byrja på boka, og eg er framleis ikkje heilt sikker på kva det går ut på. Om ein prøver å googla ordet får ein egentleg berre treff på ein  TV-serie - og denne boka. Men basert på mentalisten (Vincent) i Mentalisten (denne boka) er ein mentalist ein slags illusjonist, tryllekunstnar, hypnotisør, tankelesar og kodeknekkar. Fexeus er visstnok sjølv mentalist i tillegg til å vera forfattar og mediekjendis.

Eg vart egentleg positivt overraska over Mentalisten. Det er ein velskriven thriller med eit interessant plott og med uventa vendingar. Hovudpersonane er óg interessante, kvar på sin måte. 

Nokon toppkarakter kan eg likevel ikkje gi. Mitt fyrste ankepunkt er nettopp at boka vert opplevd som veldig lang. Heilt frå starten av ligg det ei underliggjande og dirrande spenning, men historia vert likevel langdryg og treg undervegs. Enkelte av sidehistoriane er lite relevante og burde rett og slett vore kutta ut. 

I utgangspunktet er det interessant at både politietterforskaren Mina og mentalisten Vincent slit med tvangshandlingar og tvangstankar, og dei vert såleis eit heilt unikt makkerpar. Men desse spesielle utfordringane vert understreka og utpensla så til dei grader at det etter kvart vert slitsamt å lesa om. Vincent sine problem med kona og ekskona er sikkert meint å krydra forteljinga, men eg oppfattar at det forsinkar og forstyrrar. Her merkar eg den same irritasjonen som eg ofte har kjent på i Fjällbackaserien.

Men tilbake til plottet og sjølve krimgåta. Det er nemleg svært originalt og ganske så bestialsk. Ei kvinne vert funnen død i ein kasse gjennombora av sverd. Er det eit tryllenummer som har gått galt eller er det eit ekstremt brutalt mord? Politietterforskaren Mina Dabiri får eit tips om å ta kontakt med kjendis-mentalisten Vincent Walder. Dermed vert etterforskargruppa forsterka med eit medlem med heilt spesielle interesser og eigenskapar. Ikkje alle i gruppa er like begeistra for det Vincent bidreg med. 
Etter kvart finn politiet ut at kassedrapet har ein viss samanheng med eit anna dødsfall. Og så skjer eit nytt drap, om muleg endå meir bestialsk utført enn det fyrste. Det er altså snakk om ein seriemordar av det mest utspekulerte slaget. Undervegs har politiet, med særleg hjelp frå Vincent, funne ut at mordaren legg etter seg kodar og beskjedar. Kvifor det? Korleis skal dei klara å forhindra eit fjerde drap?

Skildinga av politiet sitt arbeid er bra. Ein forstår frustrasjonen når det er få spor å gå etter og når det viser seg at etterforskinga har ført dei ut på viddene. 

Persongalleriet er stort og krev at lesaren er observant nok. Sjølv måtte eg bla litt att og fram for å bli påminna om kva og kven det handla om. Enkelte karakterar er nokså stereotype, nesten karikerte, medan andre er meir truverdige og framstår som "ekte". Naturleg nok er det hovudpersonane Mina og Vincent ein vert mest kjent med, og etter kvart får me vita at dei tvangsmessige utfordringane og sosiale vanskane deira skuldast vanskelege oppvekstforhold. 

Eg sat ytterst på stolen og heldt pusten medan eg las om det avgjerande oppgjeret. Sjølv om seriemordaren sin identitet då forlengst er avslørt, vart avslutninga både spennande, dramatisk og svært klaustrofobisk. På dei siste sidene kjem forklaringar og avklaringar på det meste. Dei gjenståande lause trådane i boka kjem truleg til å bli gjenopptekne i neste bok.

Mentalisten er fyrste bok i ein planlagt trilogi om Mina og Vincent. Den andre, Sekten, har fått meir lunken mottaking enn Mentalisten. Det gjer meg ein smule skeptisk, spesielt sidan den boka er enno tjukkare enn denne fyrste. Men tenkjer at Sekten skal lesast ved høve.