30. mai 2014

God bok, dårleg leseoppleving

- og omvendt. Eit kort lite innlegg om lydbøker og om kor viktig det er med dyktige og riktige opplesarar.

For nokre år sidan "las" eg Francis Meyers lidenskap av Henrik Langeland som lydbok. Det vart ikkje så vellukka. Eg likte ikkje boka; ho passa ikkje for meg, ho var altfor langtekkeleg og omstendeleg og eg vart irritert over den patetiske hovudpersonen. Hadde eg lest boka på "normal" måte, hadde eg nok berre avslutta etter nokre få titals sider. Men - det var min favorittopplesar Ivar Nergaard som las - og det på ein så fortreffeleg og underhaldande måte at eg faktisk fullførte dei nær 16 timane med lytting. Då eg skulle oppsummera leseopplevinga for meg sjølv etterpå, gav eg boka terningkast 1 og opplesaren terningkast 6. Leseopplevinga vart såleis middels - "sånn passe" - terningkast 3. Opplesaren heva altså ei etter mi meining dårleg bok opp fleire hakk.

Nyleg har eg opplevd det motsette; ei god bok som vart bortimot øydelagd av ein uengasjert og elendig opplesar. Eg har lytta til Den uskyldige av Harlan Coben - ei av forfattaren sine frittståande krimromanar.

Eg har ikkje problem med å anbefala boka - men les ho - for alle del - i papir- eller ebok-format, og ikkje som lydbok. Det virkar som om opplesaren i dette tilfellet er dårleg førebudd, han les enkelte deler monotont og sakte, for så å lesa altfor kunstig og påtatt engasjert i andre deler av boka. Vedkommande er ein røynd og dyktig skodespelar - men her skin det gjennom at han ikkje er så begeistra for boka og/eller lesesituasjonen. Tykkjer eg.

Alt i alt vart Den uskyldige (i likskap med Francis Meyers lidenskap) ei middels leseoppleving. Egentleg likte eg boka: Komposisjonen og spenningsoppbygginga var upåklageleg, men ho har etter mitt syn ein del uoversiktlege handlingstrådar - og altså; opplesaren øydela lesegleda og leseopplevinga mi.

Har du hatt liknande lydbok-opplevingar, anten positivt eller negativt - eller begge deler?

4 kommentarer:

  1. Først- jeg digger Ivar Nergaard !!! Når det gjelder liknende opplevelser - ja, dessverre. Og det med Alice Munro og hennes langnovelle Bjørnen gikk over fjellet. Det var ikke den aller verste innleseren jeg har møtt på - en kvinne, men jeg ble utrolig skuffet likevel. Østlandsdialekten hennes skar i ørene, og det la definitivt en stor demper på boka. Det var nemlig det første jeg har "lest" av nobelprisvinneren, så jeg forventet meg så mye mer. Jeg har overhode ikke gitt opp Munro, men skal nok lese henne i en eller annen bokform i neste runde...

    SvarSlett
    Svar
    1. Eg ser den. Dersom ei stemme skjer i øyrene dine, vert ikkje leseopplevinga god. Sjølv tykte eg at den nemnde novella fungerte bra i lydbokformatet. Smak og behag kan diskuterast i det uendelege..

      Slett
  2. Jeg hører Francis Meyer akkurat nå. Har boka i hylla men den var så stor og tung at det ble uaktuelt. Glad jeg ikke leste dette innlegget før jeg hentet den ut, mulig jeg hadde valgt anderledes da. Foreløpig er alt såre vel og akkurat noe for meg -)

    Når det kommer til opplesere har jeg noen engelske favoritter som er enestående, på norsk vinner Renberg, men det er mange flinke. Det er bare så synd at de ikke sprer bøkene bedre - det er problematisk å høre samme opplesere på bok etter bok etter bok. Det kommer til å ta år før Anders Ribu slutter å være Knausgård i mitt hode.
    Det verste jeg har hørt, og som måtte oppgis umiddelbart
    var ei bok av Solstad, og ei av Ørstavik. Begge leste selv.

    SvarSlett
    Svar
    1. Uffda. Takk for advarsel ;-) Per Pettersson som les 'Jeg forbanner tidens elv' er heller inga nytelse å lytta til, så er du advart - om det er ei aktuell bok for deg. Vedk. Renberg så er han den beste forfattaropplesaren (eller heiter det kanskje opplesarforfattaren?) eg kjenner til.

      Fint at du finn ut av det med Francis Meyer då. Eg hadde som du skjønnar dårleg kjemi med den fyren.

      Slett